آنچه باید درباره رشته های مهندسی بدانیم

 رشته های مهندسی از جمله رشته های پرطرفدار و پرکاربرد در هر جامعه ای، بخصوص جامعه مدرن امروز است. رشته های مهندسی شاخه های مختلفی دارد. 

با توجه به پیشرفت های مختلف علمی و تکنولوژی در عصر امروز، این رشته نیز به زیر شاخه های متعددی تقسیم شده که هر یک دامنه فعالیت گسترده ای دارد. از جمله رشته های مهندسی می توان به مهندسی عمران، مهندسی معماری، مهندسی برق، مهندسی تاسیسات، مهندسی متالوژی و بسیاری رشته های دیگر اشاره داشت که هر کدام طرفداران خاص خود را دارد و از رشته های کلیدی در هر جامعه ای محسوب می شود.

علوم مهندسی

علوم مهندسی در واقع یک شاخه علمی است که شاید بتوان هدف اصلی آن را اینگونه بیان کرد که دانشجویان بتوانند در آن واحد، مهندسی و دکتری را در کنار هم ادغام کرده و در عین حال که کنجکاوی لازم را برای رسیدن به هدف دارد، قدرت مشاهده و تفکر عمیق خود را تقویت کرده و از خلاقیت و قابلیت های فنی و مهارتی خود، نهایت استفاده را ببرد.

در واقع در این رشته قوانین طبیعت و فیزیک در کنار هم قرار گرفته و نتیجه آن ساخت مواد، ابزارآلات، ماشین ها، سازه ها و ... می باشد.

تاریخچه مهندسی و اعصار مختلف

در واقع علم مهندسی را می توان به زمان اختراع چرخ و یا قرقره نسبت داد. در این اختراع اولیه بشر می توان قدم های اولیه اصول مکانیکی و صنعتی را شاهد بود. اهرام مصر، باغ های قدیمی، فانوس های دریایی، دیوارهای عظیم مانند دیوار چین، معابد و اختراعات زمان هخامنشیان در ایران همه و همه از نشانه های مهندسی بوده اند که برخی از آنها با پیشرفت های علمی، پیشرفته شده و تا به امروز نیز از آنها استفاده می شود.

شاید بتوان تاریخچه مهندسی و پیدایش این رشته را در 3 عصر بشری تقسیم بندی کرد. عصر باستان، عصر رنسانس و عصر مدرن، سه عصری هستند که رشته مهندسی از آنها شروع و تحولات بزرگی داشته است. در عصر رنسانس شاهد مهندسی برق و مکانیک در اختراع الکتریسیته و موتور بخار هستیم و مهندسی های نظامی و شهری نیز پدیدار شدند و در عصر مدرن تمامی این اختراعات و علوم پیشرفت کرده و تا بدانجا رسیده است که امروزه مهندسی های هوافضا و بسیاری رشته های دیگر را شاهد هستیم.

شاخه های رشته های مهندسی

رشته مهندسی دارای شاخه های متنوعی است که شما بر اساس نوع سلیقه و استعداد خود می توانید یکی از آنها را انتخاب نمایید.

شاخه رشته های مهندسی به طور کلی عبارتند از:

مهندسی شیمی

مهندسی مکانیک

مهندسی مگاترونیک

مهندسی عمران

مهندسی برق

مهندسی صنایع

مهندسی کشاورزی

مهندسی کامپیوتر

مهندسی معماری

مهندسی پزشکی

در رابطه با مهندسی صنایع و مهندسی متالوژی بیشتر بدانیم

جالب است بدانید که در مهندسی متالوژی می توانیم رد پای بسیاری از رشته های دیگر را ببینیم. یک مهندس متالوژی یا به زبان ساده تر مهندس مواد، از تمام علوم شیمی و فیزیک لذت برده و به شناخت مواد علاقه دارد و در واقع با تمامی مواد با ساختار های مختلف مانند فلزات، مواد پلاستیکی، سرامیک ها و سایر مواد کار کرده و مواد و ترکیبات جدیدی با خصوصیات مکانیکی، شیمیایی و همچنین الکتریکی را بوجود می آورد. شاید بتوان به صورتی دیگر مهندسی مواد را اینگونه تعریف کرد که، "انتخاب مواد برای کاربردهای جدید".

یک مهندس متالوژی رفتارهای خاصی که تک تک مواد از خود بروز می دهند را در شرایط کاملا متفاوت و خاص مورد بررسی قرار داده و در نهایت با تغییرات بر روی آن باعث پیشرفت های صنعت و تکنولوژی در یک کشور خواهد شد.

در رابطه با مهندسی صنایع باید بگوییم که این شاخه از رشته های مهندسی، تمرکز خود را بر چگونگی فرایند های مختلف تولید در یک شرکت قرار داده و در نهایت سعی در بهبود آن دارد. همچنین در این رشته از مهندسی، مهندسان به کار طراحی ابزارهای مختلف که با توجه به استانداردها، منابع خام، نیروی انسانی و مقررات ساخته می شوند، پرداخته که در نهایت باعث کارآمد تر شدن روند تولید می شود. در واقع مهندسی صنایع را می توان ترکیبی از دانش عملی و نظری دانست و در واقع مشکلات ناکارآمدی لوازم و وسایل را حل و فصل می نمایند. بنابراین دارای یک ذهن پویا و خلاق هستند.

مهندسی برق و مهندسی مکانیک دو شاخه پرطرفدار از رشته های مهندسی 

در صورتی که به برق و یا مخابرات علاقه مند هستید، مهندسی برق می تواند انتخاب خوبی برای شما باشد. در این رشته نه تنها با الکترونیک سروکار دارید، بلکه در رابطه با الکترومغناطیس هم خواهید دانست. یک مهندس برق ممکن است به کار انتقال و تبدیل انرژی بپردازد و یا سیستم های الکترونیکی را طراحی نماید. گستره دامنه این رشته از مهندسی می تواند شاخه های مختلف مخابرات و کامپیوتر را در زیر مجموعه خود داشته باشد.

یکی دیگر از زیر مجموعه رشته های مهندسی، مهندسی مکانیک است که به دلیل داشتن تنوع در زیر شاخه ها و گرایش های مختلف، بسیار مورد توجه قرار دارد. در واقع در رابطه با رشته مهندسی مکانیک باید بگوییم که شکل عملی فیزیک مکانیک می باشد که با علم روز تلفیق شده و به کمک صنعت می آید. مهندسی مکانیک به مباحث متنوع و مختلفی می پردازد مانند: انرژی و تبدیل و نحوه استفاده بهینه از آن، حرکت و نوع و تبدیل آن به صورت های مختلف، تولید قطعات مختلف صنعتی و ماشین آلات، مواد و نوع استفاده از آن در ساخت و تولید صنعتی، حرارت، سیالات، محاسبات و تحلیل های فنی در بخش صنعت، مدل سازی ها، طراحی های صنعتی و ....

در صورتی که به ریاضیات و فیزیک علاقه مند باشید و همچنین دارای قدرت تجسم نیز باشید، قطعا این رشته می تواند رشته انتخابی شما باشد. از انواع لوازم خانگی تا ماشین آلات صنعتی و حتی تجهیزات پزشکی گرفته تا تجهیزات موجود در پالایشگاه ها، تصفیه خانه ها، کارخانجات مواد شیمیایی، حمل و نقل، تاسیسات برودتی و همچنین حرارتی و بسیاری موارد دیگر، می توانیم رد پای مهندسی مکانیک را به شکلی پررنگ ببینیم.

مهندسی عمران و کشاورزی دو زیر مجموعه دیگر از رشته مهندسی

مهندسی عمران یکی از شاخه های جذاب و پرطرفدار از رشته مهندسی است. افزایش جمعیت و نیاز شهرها به پروژه های عمرانی و همچنین پیشرفت علوم مختلف باعث شده تا خواهان این شاخه از علم مهندسی روز به روز بیشتر باشد. مهندسی عمران از آن دسته رشته های مهندسی است با نام مهندسی نظامی از سال ها پیش وجود داشته است. ساخت بنا های مختلف در هر عصر و دوره و سپس ساخت کانال ها، سد ها و همچنین ساخت پل ها و مواردی از این دست، حاصل دست این مهندسان می باشد. امروزه با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی، دایره فعالیت آنان گسترش بیشتری یافته و رد پای این مهندسان را در نیروگاه های حرارتی و حتی نیروگاه های هسته ای و همچنین تاسیسات آبی می توان دید. شاید از نسل های گذشته نام مهندسی راه و ساختمان را شنیده باشید که در واقع بخشی از همین مهندسی عمران است. این مهندسان در کنار علوم نظری و طراحی باید به امور کارگاهی نیز توجه ویژه داشته باشند.

کسانی که علاقه مند به طبیعت هستند و از نزدیکی با آب و خاک لذت می برند، می توانند شغل آینده خود را مهندسی کشاورزی انتخاب کنند. مهندسی کشاورزی نیز یکی از رشته های مهندسی است که دایره فعالیتی در مزارع، گلخانه ها، آزمایشگاه ها و همچنین شرکت های با حوزه کاری کشاورزی دارد. این شاخه از مهندسی نیز دارای گرایشات مختلفی است که افراد بر اساس نوع نیاز جامعه و از همه مهمتر علاقه خود می توانند جذب آنها شوند. گیاه پزشکی، اقتصاد کشاورزی، اصلاح بذر و نباتات، کشاورزی پایدار، زراعت، علوم دامی، صنایع غذایی، مهندسی خاک، ژنتیک گیاهی و بسیاری زیر شاخه های دیگر از جمله گرایش های مهندسی کشاورزی محسوب می شود.

همانطور که گفته شد، رشته مهندسی دایره بسیار گسترده ای دارد که در صورت علاقه مند بودن می تواند رشته کاری آینده شما باشد. رشته های مهندسی به دلیل تنوع بالا و به روز بودن بسیار زیاد بوده که در صورت تمایل باید قبل از انتخاب با مشاوران در این زمینه مشورت نمایید تا بر اساس نوع سلیقه و استعداد خود یکی از آنها را انتخاب نمایید.