رشته مهندسی هوافضا و کاربردهای آن

مهندسی هوافضا که عموما با نام علم موشکی نیز شناخته می شود یک رشته مهندسی تخصصی است که شامل علوم و تکنیک های مهندسی در حوزه هواپیما، فضا پیما، موشک، ایستگاه های فضایی و ... می شود. این رشته امروزه یکی از محبوب ترین رشته های مهندسی در دنیا شناخته می شود چرا که علم موشکی و علم هوافضا از اهمیت زیادی برای کشورهای مختلف برخوردار می باشد. امروزه بسیاری از دانشگاه های برتر در دنیا امکان تحصیل در این رشته را برای دانشجویان فراهم کرده اند که همین مسئله می تواند نشان دهنده اهمیت این رشته در دنیا باشد. در ادامه مطلب قصد داریم کمی بیشتر درباره مهندسی هوافضا صحبت کنیم و اطلاعات جامع و کاملی را درباره این موضوع در اختیار شما قرار دهیم.

بررسی اجمالی مهندسی هوافضا

مهندسی هوافضا با تحقیق، طراحی، توسعه، ساخت، آزمایش و استفاده از تکنیک های علمی در حوزه فناوری های هواپیمایی و فضاپیمایی و همینطور تکنولوژی های موشکی سروکار دارد و به همین علت نیز نیازمند محاسبات دقیقی می باشد. این علم در واقع شامل علوم مربوط به حوزه مهندسی و همینطور خواص فیزیکی موشک ها، هواپیماها و فضاپیماها نیز می شود. همانطور که قابل پیشبینی است این رشته یک رشته بسیار پیچیده است و دارای دامنه فعالیت گسترده ای نیز می باشد. یک نکته بسیار مهم درباره این رشته این است که مهندسان هوافضا معمولا با توسعه فناوری های جدید در حوزه هوافضا، هواپیما و اکتشافات فضایی نیز سروکار دارند و بسیاری از آنها در حوزه صنایع دفاعی نیز فعالیت دارند. به همین علت است که افرادی که قصد تحصیل در این رشته را دارند باید دانش عمومی در حوزه مهندسی نیز داشته باشند.

زیر شاخه های تشکیل دهنده این رشته

به طور کلی می توان گفت مهندسی هوافضا از دو رشته مختلف و اصلی تشکیل شده است که این دو رشته شامل موارد زیر هستند:

-          مهندسی هوانوردی: با هواپیماهایی که در جو زمین حرکت می کنند سروکار دارند و روی آنها مطالعاتی را انجام می دهند.

-          مهندسی فضانوردی: با فضاپیماهایی که خارج از جو زمین در حال حرکت هستند کار می کنند و روی آنها تحقیقاتی را انجام می دهند.

امروزه صنعت هوافضا یک صنعت رو به رشد است که بسیاری از دستاوردهای مختلف در صنایعی از جمله صنایع مخابرات، الکترونیک و رباتیک در آن مورد استفاده قرار می گیرند و کاربردهای مخصوص به خود را دارا هستند. شبکه های مخابراتی گسترده ای که امروزه در بسیاری از کشورهای جهان و به خصوص در کشورهای بزرگ دنیا وجود دارند تنها به دلیل ماهواره های مخابراتی که توسط مهندسان هوافضا ساخته می شود امکان پذیر شده اند.

موضوعات اصلی و مهم در این رشته

دانشجویانی که در حوزه مهندسی هوافضا فعالیت داشته یا این که قصد دارند در این رشته ادامه تحصیل دهند باید در حوزه های مختلفی تخصص داشته باشند. این دانشجویان باید با موضوعاتی آشنایی داشته باشند که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

-          شیمی و علم مولکولی

-          مقدمات مهندسی

-          آیرودینامیک

-          محاسبات ساختار هوافضا

-          فیزیک محیط

-          مبانی مهندسی هوافضا

-          دینامیک مهندسی

-          طراحی انواع خودروها

-          فیزیک برای مهندسان

-          محرک های استاتیکی

-          کنترل وسایل نقلیه در حال پرواز

-          حسابان و مکانیک جامدات

-          سلامت پرواز

-          و ....

وظایف افراد متخصص در حوزه مهندسی هوافضا

یک مهندس هوافضا مسئولیت هدایت و هماهنگی های لازم برای طراحی، ساخت و آزمایش هواپیماها و محصولات مرتبط با حوزه هوافضا را بر عهده دارد. از جمله وظایفی که برای یک متخصص در حوزه مهندسی هوافضا وجود دارد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

-          مهندسان هوافضا اطمینان حاصل می کنند که پروژه هایی در حال کار کردن روی آن هستند ایمن باشند.

-          این مهندسان باید طراحی محصولات را به شکلی ارزیابی کنند که اصول مهندسی، نیازهای مشتری و چالش های محیطی را برآورده کند.

-          آنها اطمینان حاصل می کنند که پروژه ها معیارهای پذیرش روش های طراحی و استانداردهای کیفی مورد نظر را دارا هستند.

-          مهندسان هوافضا به منظور شناسایی منبع خطا و پیشنهاد راه حل های ممکن بازرسی محصولات مشکل دار و آسیب دیده شرکت را بر عهده می گیرند.

-          آنها فناوری های جدید را برای استفاده در هوانوردی، سیستم های دفاعی و فضاپیماها توسعه می دهند. از جمله این فناوری ها می توان به فناوری هایی در حوزه های طراحی سازه، هدایت، ناوبری، جریان سیالات آیرودینامیکی، روباتیک و ... اشاره کرد.

-          آنها ملزم به شرکت در برنامه های تست پرواز به منظور اندازه گیری میزان صعود، سرعت، ظرفیت ورود و موارد این چنینی نیز هستند.

آینده شغلی و فرصت های مهندسی هوافضا

مهندسی هوافضا رشته ای است که بیش از 100 سال قدمت دارد اما هنوز این رشته برای تولید نسل بعدی از هواپیماها، فضاپیماها و سایر تکنولوژی ها و فناوری های موجود در حوزه هوافضا نیازمند نیروهای متخصص می باشد. نیاز به نوآوری و خلاقیت در این رشته بسیار بیشتر از سایر رشته ها احساس می شود و همین عامل نیز فرصت ها و چالش های جدیدی را برای ورود به حوزه مهندسی هوافضا به وجود می آورد. دانشجویانی که در این رشته فارغ التحصیل شده اند می توانند در آینده ای نزدیک در موقعیت های شغلی بسیار جذاب مشغول به کار شده و درآمد بسیار خوبی نیز داشته باشند. امروزه بسیاری از شرکت های بزرگ در سراسر دنیا هستند که در حوزه هوافضا فعالیت دارند و فارغ التحصیلان این رشته می توانند در طراحی، آزمایش و کمک به توسعه فناوری های جدید و پیشرفته در حوزه علوم دفاعی و فضایی به این شرکت ها کمک کنند.

تقاضا برای مهندسان هوافضا در سراسر دنیا

تقاضا برای استخدام مهندسان هوافضا با توجه به گسترش صنعت هوانوردی و هوافضا در حال افزایش است. از جمله شرکت های بزرگی که امروزه نیروهای متخصص در این حوزه را استخدام می کنند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

-          NASA

-          Airbus

-          Boeing

-          DRDO

-          NAL

-          HAL

-          Civil Aviation Department

-          ISRO

علاوه بر این باید دقت داشته باشید نیروهای متخصصی که این شرکت ها به آنها نیاز دارند نیز شامل موارد زیر می باشد:

-          مهندسان با تخصص طراحی مکانیکی

-          بازرسی طراحی محصولات در حوزه هوافضا

-          دستیارهای فنی در حوزه های مختلف مهندسی هوافضا

-          مدیرانی که در حوزه تولید هواپیما فعالیت دارند.

-          مهندسین طراحی محصولات حرارتی

-          بازرس کنترل کیفیت برای بخش تولید محصولات در حوزه هوافضا